Cách trồng nấm linh chi tại nhà ai cũng có thể thực hiện

Muốn trồng nấm linh chi có năng suất cao cần phải nắm rõ kỹ thuật trồng nấm linh chi và thực hiện theo đúng quy trình công nghệ hiện đại. Cách trồng nấm linh chi tại nhà có đơn giản hay không là vấn đề được rất nhiều người quan tâm. Bởi trồng nấm linh chi không chỉ giúp bạn có nấm sử dụng chăm sóc sức khỏe mà còn đem đến nguồn thu nhập cao. Vậy nên, nếu bạn không biết cách trồng nấm linh chi, đừng bỏ qua bài viết này.

1. Cách trồng nấm linh chi tại nhà có khó không?

Với công nghệ tiên tiến cùng kỹ thuật hiện đại ngày nay, việc trồng nấm linh chi tại nhà khá dễ dàng. Muốn trồng nấm linh chi mang lại năng suất cao, bạn cần am hiểu về cách trồng nấm linh chi, không ngại khó và đặt toàn tâm vào công việc này.

Nấm xích chi là loại nấm được nuôi trồng nhiều nhất tại Việt Nam bởi khí hậu phù hợp để loại nấm này phát triển. Đây cũng là loại nấm cho ra sản phẩm ổn định và đều đặn hơn so với các giống nấm khác.

2. Mô hình trồng nấm linh chi hiệu quả

Để trồng nấm linh chi hiệu quả cho sản lượng cao, bạn cần đầu tư vào mô hình trồng nấm linh chi. Một mô hình trồng nấm linh chi hiệu quả gồm: nhà kho chứa nguyên vật liệu, nhà ươm, nhà trồng nấm.

Nhà kho xử lý nguyên vật liệu

Nhà kho được sử dụng để cất giữ nguyên liệu làm giá trồng nấm. Đây là khu vực cần thoáng mát, có ánh nắng chiếu vào, tránh ẩm mốc. Đây cũng là nơi chứa nấm để thuận tiện cho việc vận chuyển nên cần được làm nền xi măng và có hệ thống thoát nước tốt, có mái che.

Nhà ươm

Khu nhà ươm mô hình trồng nấm linh chi chất lượng cần phải có phòng cấy giống cùng với nhà nuôi lấy sợi.

• Phòng cấy giống: cần kín đáo, sạch sẽ và có đủ ánh sáng. Đây là loại phòng nhỏ, bạn nên sát trùng thường xuyên phòng này.
• Nhà nuôi lấy sợi: thoáng mát, sạch sẽ và nền nhà không được đọng nước, tránh côn trùng. Bạn cần bố trí nhiều giàn kệ để tiện xếp phôi nấm bên trong nhà nuôi. Độ ẩm lý tưởng của nhà nuôi lấy sợi là từ 75 – 80% với nhiệt độ từ 22 – 30°C.

Nhà trồng nấm

Nhà trồng nấm cần được đầu tư kỹ càng bởi đây là điều kiện quan trọng trong mô hình trồng nấm linh chi hiệu quả. Nấm linh chi cần được nuôi cấy trong môi trường có thiết bị thông gió, điều chỉnh nhiệt độ kết hợp cùng với độ ẩm và ánh sáng phù hợp nhất. Cụ thể:

• Phần mái và tường cần sạch sẽ, kiên cố. Nên xây dựng nhà trồng nấm bằng thép chống rỉ, xung quanh có lưới chống côn trùng, bọc lưới đen và sử dụng hệ thống phun sương cảm biến nhiệt độ, độ ẩm nhằm tạo điều kiện cho nấm phát triển tốt nhất. Bên cạnh đó, hệ thống kệ nên được thiết kế bằng thép V lỗ chống rỉ và có 4 tầng.
• Môi trường trong nhà trồng nấm cần đảm bảo sạch sẽ, thoáng khí, có lỗ thoát nước và giữ được độ ẩm cần thiết. Cần phải khử trùng nhà trồng nấm bằng vôi bột trước khi đưa nấm vào nhà.

Kỹ thuật trồng nấm linh chi

Đầu tư trang trại nấm linh chi, bạn cần nắm được kỹ thuật trồng nấm linh chi với 8 bước dưới đây:

Thời vụ nuôi trồng

Thời điểm từ tháng 1 đến tháng 10 được xem là tốt nhất để nuôi cấy và phát triển của nấm. Bởi sau tháng 10, lượng mưa nhiều dẫn đến độ ẩm cao khiến nấm bị nhiễm bệnh và phát triển không ổn định. Do đó, từ tháng 10, việc nuôi cấy nấm sẽ dừng lại để đảm bảo năng suất và hiệu quả của nấm linh chi.

Tuỳ thuộc vào từng loại giống, nấm linh chi được nuôi trồng từ 3 – 4 vụ trong một năm với khoảng thời gian từ 3 – 4 tháng.

Nguyên liệu tạo phôi giống

Phôi nấm linh chi đỏ được tạo ra chủ yếu bằng mùn cưa của các loại gỗ xốp, gỗ mềm. Tại Việt Nam thường sử dụng mùn của của gỗ cao su hoặc bã mía bởi nguồn nguyên liệu dồi dào, không bị hạn chế và có thể phát huy được hết khả năng phát triển của các dưỡng chất trong nấm.

Ngoài ra, bạn nên kết hợp thêm một số vi khoáng chất tự nhiên khác để trồng nấm linh chi hiệu quả. Bạn cũng nên sử dụng nguồn nước sạch, không chứa tạp chất để hàm lượng dưỡng chất trong nấm cao.

Phối trộn nguyên liệu, đóng bịch

Cách trồng nấm linh chi hiệu quả cần phải phối trộn nguyên liệu chính xác. Bạn cần chuẩn bị 100kg nguyên liệu với các thành phần cụ thể gồm:

• Mùn cưa đủ độ ẩm: 83,5%
• Bột nhẹ CaCO3: 1,3%
• Cám ngô: 10%.
• Cám gạo: 5%.

Bạn ủ mùn cưa và trộn đều các thành phần theo tỷ lệ trên. Cần chú ý chỉnh độ ẩm từ 60 – 65% để đạt chất lượng chuẩn.

Quy trình đóng bịch cần thực hiện theo những bước sau:

• Chuẩn bị: túi nilon 2 lớp kích thước 25×35 (10kg túi/1 tấn nguyên liệu), cổ nút nhựa, nắp đậy, bông nút, chun buộc.
• Đóng bịch: gấp đáy vuông cho túi ni lông 2 lớp, sau đó cho nguyên liệu đã phối trộn vào túi và ấn chặt vừa phải tới độ cao 10-13 cm. Làm cổ nút đặt nút bông và nắp đậy, trọng lượng mỗi bịch khoảng 1,1-1,3 kg.

Hấp thanh trùng

Hấp thanh trùng là bước quan trọng trong cách trồng nấm linh chi. Khâu này giúp loại trừ toàn bộ vi khuẩn, vi sinh vật lạ có trong các bịch phôi nấm.

Để thực hiện hấp thanh trùng, bạn tiến hành hấp cách thuỷ ở nhiệt độ 100°C trong 12 tiếng đồng hồ. Sau khi hấp xong, đưa bịch phôi ra ngoài tránh làm cháy bịch.

Cấy giống nấm

Cấy giống nấm là khâu chủ đạo trong kỹ thuật trồng nấm linh chi nhằm tăng chất lượng của nấm. Cấy giống nấm cần được thực hiện thường xuyên tránh tình trạng nấm bị thoái hoá, nhiễm bệnh.

Mỗi gói giống linh chi có số lượng từ 15 -20gr/bịch. Trước khi cấy giống, bạn cần chuẩn bị:

• Vệ sinh các dụng cụ, thiết bị và phòng nuôi cấy. Phòng nuôi cấy cần được chắn gió nhưng không quá kín.
• Dụng cụ cần chuẩn bị: đèn cồn, chai giống nấm, que kẹp và cồn sát trùng.

Để cấy giống nấm linh chi, bạn có thể thực hiện theo các phương pháp sau:

• 1. Cấy giống bằng hạt: dùng que cấy khều nhẹ giống và san đều trên bề mặt bịch nguyên liệu, tránh làm dập nát giống. Cho khoảng 10gr giống vào bịch nguyên liệu cấp 1. Mỗi bịch giống có thể cấy cho 40 – 50 bịch phôi cấp 2.
• 2. cấy giống trên thanh gỗ: tạo lỗ bịch phôi giống trên thanh gỗ có đường kính 2km, độ sâu 15cm sau đó cấy giống linh chi vào.

Nuôi ủ tơ

Giai đoạn nuôi ủ tơ trong kỹ thuật trồng nấm linh chi cần lưu ý:

• Môi trường nhà ươm luôn sạch sẽ, thoáng mát. Độ ẩm lý tưởng là 70 – 80°C, nhiệt độ khoảng 25 – 30°C, không mưa dột, khử trùng và rải vôi quanh nhà ủ.
• Nấm khô và phôi nấm nên tách riêng nhà ủ. Bịch phôi cần được đặt trên kệ hoặc móc treo, khoảng cách giữa các bịch là 2 -3 cm. 
• Không tưới nước trong thời gian ủ, hạn chế di chuyển và thường xuyên để dễ dàng loại bỏ nấm bị nhiễm bệnh hoặc mốc.
• Sau 20 – 25 ngày tiến hành kiểm tra tơ nấm. Nếu hình thành quả thể, bạn hãy tháo bớt lớp bông ở cổ bịch phôi. Nhẹ nhàng lấy bông ra và đưa nút bông mới đã được làm tơi từ từ ấn sâu xuống vừa bằng miệng nắp nhựa. Khi thực hiện tránh làm nấm bị kẹt, ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng của nấm.
• Sau đó ủ tơ trong 2 ngày cho đến khi tơ nấm phủ đều bịch. Từ đây mới bắt đầu tưới nước, duy trì độ ẩm 90% và nhiệt độ là 28°C. Thời gian tổng cộng để ương sợi là khoảng 40 – 45 ngày.

Chăm sóc nấm linh chi

Có 2 phương pháp chăm sóc sau khi ủ:

• Phương pháp phủ đất

• Tháo gỡ bông ở miệng túi khi sợi nấm đã bao phủ khoảng ¾ bịch và tiếp tục phủ một lớp đất dày 3cm lên bề mặt nấm.
• 7-10 ngày đầu sau khi phủ đất, bạn cần cung cấp độ ẩm 75 – 90%. Do đó, hãy tưới nước bằng cách phun sương mỗi ngày, tránh để nước bị ứ đọng.
• Mỗi ngày nên tưới phun sương từ 3 – 4 lần tuỳ thuộc vào điều kiện thời tiết. Đến khi tai nấm bắt đầu phát triển bào tử thì ngưng tưới trước 10 ngày thu hoạch.

Phương pháp này mang lại hiệu quả cho sự phát triển của nấm. Tuy nhiên, nếu đất không được xử lý cẩn thận có thể gây bệnh cho nấm.

• Phương pháp không ủ đất

• Sau 25-30 ngày, khi sợi nấm đã phủ ¾ bịch thì bạn rạch túi và tưới nước. Duy trì lượng nước trên nền nhà thường xuyên từ 7 – 10 ngày để có độ ẩm từ 80 – 90%.
• Khi nấm có dấu hiệu sản sinh bào tử, ngưng tưới nước trước thu hoạch tầm 10 ngày.

Với phương pháp không ủ đất, bạn có thể nuôi thêm một đợt nấm nữa. Tuy nhiên đợt 2 sẽ có năng suất thấp hơn đợt một. Để tiếp tục nuôi đợt 2, bạn dùng dao cắt phần thân tai nấm sát gốc, sau đó sát khuẩn bằng vôi.

Sau khi thu hoạch, nhà nuôi nấm cần thanh trùng và sát khuẩn. Địa điểm nuôi trồng cũng nên được thay đổi sau thời gian 1 – 3 năm sử dụng. Như vậy, năng suất và hiệu quả ươm tạo nấm luôn được đảm bảo, tránh nguy cơ nhiễm bệnh.

Thu hái và đóng gói sản phẩm

Sau khi thu hoạch nấm, bạn cần đem nấm linh chi đi sấy hoặc phơi khô trong khoảng 6 – 8 giờ với nhiệt độ từ 40 – 45°C. Sau đó sấy ở nhiệt độ 55-60°C trong 6 -8 giờ tiếp theo để đảm bảo độ ẩm của nấm còn 10 -12%. Cuối cùng, bảo quản nấm trong bịch nilon kín và để nơi khô ráo, tránh hút ẩm.

Bài viết này, JangSeang Mart đã hướng dẫn trồng nấm linh chi tại nhà hiệu quả cho bạn. Hy vọng qua những thông tin được chia sẻ, bạn đã nắm được cách trồng nấm linh chi và có thể trồng nấm tại nhà cho gia đình sử dụng hoặc thực hiện mô hình kinh doanh. Chúc bạn thành công.